کردپرس ـ در دنیای معاصر که علم با شتابی بیسابقه پیشرفت میکند و واژگان و اصطلاحات جدیدی بهصورت مداوم خلق میشوند، زبانها برای بقا و همگامی با پیشرفتهای علمی نیازمند بهروزرسانی مداوم هستند تا از خطر مرگ تدریجی در امان بمانند. با این حال، برخی همچنان در گذشته متوقف ماندهاند و با رویکردی غیرعلمی و بدون توجه به ضرورتهای بهروزرسانی زبان مادری، در توهم فونتسازی گرفتار شدهاند.
صدمات فونتسازی توهمی به زبان کردی
زبان کردی، بهعنوان زبان مادری ما، با تنوع لهجهای و شاخههای متعدد خود، نشاندهنده غنای تاریخی و تمدنی آن است. این تنوع، که ریشه در فرهنگ و تاریخ کهن این زبان دارد، سرمایهای ارزشمند محسوب میشود. اما در عصر حاضر، برخی افراد با تمرکز بر تفاوتهای جزئی آوایی یا واجی، بدون در نظر گرفتن پیامدهای زیانبار، اقدام به تولید فونتهای غیراستاندارد و غیرعلمی میکنند که زیان آنها به مراتب بیش از فوائدشان است. این اقدامات میتواند آسیبهای جدی به پیکره زبان کردی وارد کند.
این گروه یا در توهم فونتسازی به سر میبرند، یعنی به اشتباه گمان میکنند که با این اقدامات به زبان مادری خدمت میکنند، در حالی که صدمات جبرانناپذیری به آن وارد میسازند، یا آگاهانه در مسیر فونتسازی توهمی گام برمیدارند. در حالت دوم، این افراد با علم به اهمیت زبان و الفبای واحد، با تلاشهای مخرب و گاه مغرضانه، در جهت تضعیف زبان مادری و به تبع آن فرهنگ، تاریخ و هویت مردمان آن عمل میکنند.
زبان کردی در دنیای امروز نه به توهم فونتسازی نیاز دارد و نه به فونتسازی توهمی. آنچه این زبان بدان نیازمند است، بهروزرسانی علمی و استانداردسازی مبتنی بر اصول زبانشناختی است تا بتواند در مسیر پیشرفت جهانی گام بردارد. به جای تمسک به روشهای کهنه، زبان کردی به ذهنهای آگاه و روشن نیاز دارد که با بهرهگیری از دانش روز، راه را برای حفظ و اعتلای این میراث ارزشمند هموار کنند.
فواید بهروزرسانی زبان کردی
بهروزرسانی علمی زبان کردی نهتنها به حفظ و تقویت جایگاه آن در دنیای مدرن کمک میکند، بلکه امکان ارتباط مؤثرتر با علوم، فناوریها و فرهنگهای نوین را فراهم میسازد. استانداردسازی الفبا و واژگان کردی، دسترسی به منابع آموزشی و علمی را تسهیل کرده و به توسعه ادبیات، رسانه و فناوریهای دیجیتال به این زبان یاری میرساند. این امر همچنین هویت فرهنگی و تاریخی کرد را در برابر جهانیسازی یکسانساز تقویت کرده و به نسلهای آینده امکان میدهد تا با افتخار به زبان مادری خود تکلم کنند و آن را در حوزههای مختلف به کار گیرند.
عواقب فونتسازیهای غیرعلمی و غیرضروری
فونتسازیهای غیرعلمی و غیرضروری، که اغلب بدون پشتوانه زبانشناختی و بیتوجه به اصول استانداردسازی انجام میشوند، میتوانند به تشتت و چنددستگی در زبان کردی منجر شوند. این اقدامات نهتنها یکپارچگی زبان را تهدید میکنند، بلکه با ایجاد سردرگمی در میان کاربران، بهویژه در حوزههای آموزشی و دیجیتال، مانع از توسعه منسجم زبان میشوند. در درازمدت، این روند ممکن است به تضعیف جایگاه زبان کردی در برابر زبانهای مسلط و کاهش کاربرد آن در زندگی روزمره و محافل علمی منجر شود، که نتیجهای جز کمرنگ شدن هویت فرهنگی و تاریخی کرد در پی نخواهد داشت.
نظر شما