سایه سویدا بر قامیشلو؛ کردها به‌دنبال خودگردانی بیشتر و حفظ سلاح

سرویس جهان- در پی درگیری‌های خونین در استان سویدا و کشته‌شدن بیش از ۸۰۰ نفر، موجی از نگرانی در میان کردهای سوریه برانگیخته شده است؛ به‌گونه‌ای که تقاضا برای تمرکززدایی و کسب خودگردانی بیشتر افزایش یافته و احتمال عقب‌نشینی نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) از خواست حفظ سلاح را کاهش داده است.

به گزارش کردپرس، در هفته‌های گذشته، کردهای ساکن شمال‌شرق سوریه در واکنش به خشونت‌ها در استان دروزی‌نشین سویدا، در خیابان‌ها تظاهرات کرده و خواستار برقراری عدالت شدند. در جریان درگیری‌های ماه گذشته میان نیروهای دروزی و گروه‌های شبه‌نظامی حامی دولت، بیش از ۸۰۰ تن جان باختند. این حوادث پس از کشتار جمعی علویان در مناطق ساحلی سوریه در ماه مارس رخ داد؛ کشتاری که به دست نیروهای دولتی صورت گرفت.

تحلیل‌گران معتقدند این تحولات، حس سرنوشت مشترک اقلیت‌های سوریه را تقویت کرده است. موتلو چیویراوغلو، تحلیل‌گر مسائل کردی، به روزنامه The New Arab  گفته است: «کردها خود را متحد طبیعی دیگر اقلیت‌ها مانند دروزی‌ها می‌دانند. حوادث اخیر ترس را در میان کردها عمیق‌تر کرده و بسیاری معتقدند که آن‌ها نفر بعدی خواهند بود.»

از نگاه بسیاری از کردها، سرنوشت آن‌ها با اقلیت دروزی پیوند خورده است؛ اقلیت‌هایی که خواستار ایجاد اداره غیرمتمرکز هستند و با درجه‌ای از استقلال در خارج از چارچوب دولت مرکزی عمل می‌کنند.

الکساندر مک‌کیور، پژوهشگر مسائل سوریه، معتقد است: «سرنوشت سویدا و شمال‌شرق سوریه به‌هم گره خورده است. اگر در یکی از این مناطق توافقی حاصل شود، تأثیر مستقیمی بر دیگری خواهد داشت.»

نیروهای دموکراتیک سوریه، تحت حمایت آمریکا، کنترل شمال‌شرق سوریه را در دست دارند و دروزی‌ها نیز در جنوب‌غرب کشور دارای ساختارهای امنیتی خاص خود هستند. با سقوط حکومت بشار اسد در دسامبر گذشته، هر دو منطقه همچنان در عمل از استقلال نسبی برخوردارند.

با این حال، دولت دمشق بارها اعلام کرده که با هرگونه تمرکززدایی یا شکل‌گیری مناطق خودگردان مخالف است و آن را گامی به سوی تجزیه می‌داند. در مقابل، «اداره خودگردان شمال‌شرق سوریه» که نهاد اجرایی SDF به‌شمار می‌رود، تأکید کرده که تمرکززدایی تنها راه خروج از بحران است.

مظلوم عبدی، فرمانده کل SDF، در گفت‌وگویی اختصاصی، تمرکززدایی را «بهترین راه برای ساخت دوباره کشور پس از ۱۴ سال جنگ داخلی» توصیف کرد و گفت این مسئله به معنای تجزیه نیست. او همچنین خواستار تقسیم اختیارات میان مرکز و استان‌ها شد، هرچند نوع این تقسیم را مشخص نکرد.

حفظ نیروهای مسلح محلی نیز یکی دیگر از مطالبات مشترک کردها و دروزی‌هاست. هنوز مشخص نیست که آیا ارتش سوریه ساختار فرماندهی SDF را حفظ خواهد کرد یا صرفاً جنگجویان آن را جذب خواهد کرد. عبدی نیز اذعان کرده که «در خود SDF نیز دیدگاه‌های متفاوتی درباره سازوکار ادغام وجود دارد.»

الهام احمد، رئیس مشترک روابط خارجی اداره خودگردان، نیز از اقدامات یک‌جانبه دمشق در تشکیل دولت، تدوین قانون اساسی و انتصاب پارلمان انتقاد کرده و گفته این فرایند بدون مشورت با سایر بازیگران سوریه انجام شده است.

در ۱۰ مارس، توافق مهمی میان دمشق و SDF برای ادغام ساختارهای نظامی و حکومتی شمال‌شرق در دولت مرکزی حاصل شد، اما گفت‌وگوها از آن زمان با وقفه مواجه شده‌اند. به‌دنبال ناآرامی‌های سویدا، نشست برنامه‌ریزی‌شده در ۲۵ ژوئیه در پاریس نیز به تعویق افتاده است.

در برخی مناطق مانند حلب و جرمانا که جمعیت دروزی و کردی بالاست، توافق‌هایی برای استقرار مشترک نیروها با نیروهای امنیت عمومی دولت صورت گرفته که قرار است به‌عنوان الگو برای سایر مناطق استفاده شود. اما ناآرامی‌های اخیر در سویدا، به‌نظر می‌رسد موضع SDF را در مذاکرات سخت‌تر کرده است.

چیویراوغلو می‌گوید: «اکنون نیروهای دموکراتیک سوریه تلاش می کند میان خواست عمومی مردم برای اتخاذ موضعی سخت‌تر، و مطالبات متحدانی چون آمریکا و فرانسه، تعادل برقرار کند.»

در همین راستا، مواضع ایالات متحده نیز ظاهراً تعدیل شده است. «توماس باراک»، نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه، در ۱۰ ژوئیه گفته بود «فدرالیسم جواب نمی‌دهد» و تنها راه‌حل «بازگشت به دمشق» است. اما پس از رویدادهای سویدا، در ۲۲ ژوئیه، او فدرالیسم را رد نکرد و گفت: «اگر آن‌ها به سمت حکومتی فدرال بروند، این تصمیم خودشان است، و پاسخ این است که همه باید خود را با آن تطبیق دهند.»

با این حال، ناتاشا هال، پژوهشگر ارشد اندیشکده CSIS، معتقد است واشنگتن در نهایت به‌دنبال گزینه‌ای است که خروج را برایش ممکن کند. به گفت او: «آمریکا خواهان حفظ نیرویی پرهزینه و ناپایدار در بلندمدت نیست. دستیابی به توافق با دمشق، برای آن‌ها مطلوب‌تر از گزینه‌های دیگر است.»

بر اساس گزارش‌ها، آمریکا یک‌چهارم نیروهای خود را از سوریه خارج کرده و اکنون حدود ۱۵۰۰ نیروی نظامی در این کشور باقی مانده‌اند. همچنین، طرح‌هایی برای خروج کامل تدوین شده، گرچه هنوز زمان مشخصی اعلام نشده است.

در حالی که ضرب‌الاجل اجرای توافق ۱۰ مارس، پایان سال جاری میلادی تعیین شده، تحلیل‌گران می‌گویند دستیابی به توافق در چنین فضایی بعید به‌نظر می‌رسد. چیویراوغلو هشدار می‌دهد: «وقتی بی‌اعتمادی و ترس در حال افزایش است... رسیدن به نقطه مشترک دشوارتر خواهد بود.»

منبع: نیوعرب

کد خبر 2787311

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha