به گزارش کردپرس، بنیاد دفاع از دموکراسی ها با اشاره به ایجاد تنش در مناطق تحت کنترل کردهای سوریه نوشت: چندین قبیله برجسته سنی عرب در استان‌های دیرالزور، رقه و حسکه، از جمله قبایل آل نعیم، آل بوشعبان، قیس عیلان و آل بقره، با انتشار بیانیه‌هایی صریح، خواستار تشکیل بسیج عمومی برای مقابله با SDF شده‌اند. این قبایل اعلام کرده‌اند هدفشان «آزادسازی منطقه جزیره سوریه» از سیطره SDF است.
شیخ فرج السلامه، یکی از سران قبایل منطقه، در گفت‌وگو با رسانه‌های محلی تأکید کرده است:«هماهنگی میان قبایلی که خواستار بسیج عمومی هستند در جریان است و همه در انتظار لحظه مناسب برای آغاز حرکت‌اند.»
ریشه‌های تنش قبایل عرب و SDF
گزارش FDD یادآوری می کند که پس از شکست داعش در فاصله ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹ به دست ائتلاف بین‌المللی و SDF، این نیروها کنترل گسترده‌ای بر اراضی قبیله‌ای عرب در شرق سوریه یافتند. از همان زمان، روابط میان قبایل عرب و SDF پیچیده و چندلایه شد:
- بخشی از قبایل در جنگ داخلی سوریه با اپوزیسیون و ترکیه همراه بودند.
- بخشی دیگر که از بازگشت حکومت قبلی هراس داشتند، ناچار به تفاهم با SDF شدند.
- برخی قبایل نیز وفادار به اسد مانده و با برخی نیروهاعلیه SDF همکاری کردند.
بر اساس این گزارش، هرچند حدود ۶۵ هزار تن از نیروهای SDF عرب هستند، اما ساختار رهبری و نیروهای اصلی این تشکیلات همچنان در دست واحدهای کُردی YPG و YPJ باقی مانده است. همین موضوع باعث شده بسیاری از اعراب احساس به‌حاشیه‌راندن کنند.
نقش دیرالزور در تنش‌های قبیله‌ای
استان دیرالزور که جمعیت آن کاملاً عرب است، طی سال‌های اخیر به کانون اصلی رویارویی میان قبایل عرب و SDF تبدیل شده است.
- در سال ۲۰۲۳، پس از برکناری و بازداشت ابوخوله، فرمانده شورای نظامی دیرالزور –توسط SDF، درگیری‌های سنگینی در این استان رخ داد.
- قبایل عرب در آن مقطع، SDF را به سرقت منابع نفتی برای تأمین سوخت مناطق کُردنشین متهم کردند.
- حکومت وقت با پشتیبانی روسیه تلاش کرد از این شکاف بهره‌برداری کند و قیام قبایل علیه SDF را تقویت کند، اما نهایتاً این طرح ناکام ماند.
آخرین تحولات: نبرد غَرانیج
در تازه‌ترین درگیری‌ها که ۱۴ اوت در شهر غَرانیج (شرق دیرالزور) روی داد، افراد مسلح قبایل عرب، یک تیم SDF را که به طور غیررسمی به منطقه رفته بود، محاصره کردند. این حادثه به درگیری مسلحانه کشیده شد که طی آن:
- سه مهاجم زخمی و یک نفر کشته شدند
- شش عضو SDF ربوده شدند که چهار نفر همچنان در اسارت هستند.
- و یک خودروی نظامی متعلق به SDF به غنیمت گرفته شد.
بُعد سیاسی: بحران توافق دمشق – SDF
FDD می‌نویسد، با سقوط حکومت بشار اسد در دسامبر ۲۰۲۴ و شکل‌گیری دولت جدید سوریه به رهبری احمد الشرع (فرمانده سابق القاعده و هیئت تحریر الشام)، مسئله ادغام مناطق تحت کنترل SDF در ساختار دولت جدید همچنان حل‌نشده باقی مانده است.
توافقی که در ماه مارس میان دولت جدید سوریه و SDF امضا شد، به دلیل نگرانی‌های دو طرف درباره خاستگاه جهادی دولت الشرع و تمرکز قدرت در دمشق به بن‌بست رسیده است.
در حالی که تا کنون دو طرف از درگیری فراگیر اجتناب کرده‌اند، FDD هشدار می‌دهد که فراخوان بسیج قبایل عرب می‌تواند معادله را تغییر دهد و زمینه مداخله مستقیم دولت سوریه برای حمایت از قبایل – مشابه دخالت آن در درگیری‌های دروزی‌ها و بادیه‌نشین‌ها در سویدا – را فراهم سازد.
بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها بر این باور است که:
- قبایل عرب در حال سازماندهی برای شورش گسترده علیه SDF هستند.
- دولت دمشق ممکن است از این بحران برای فشار بر SDF و شکستن بن‌بست سیاسی بهره‌برداری کند.
- این وضعیت می‌تواند شمال‌شرق سوریه را بار دیگر به صحنه درگیری‌های قومی-قبیله‌ای و نیابتی میان قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی تبدیل کند.
نظر شما