به گزارش کردپرس؛ سیمان یکی از محصولاتی است که شهرستان های مختلف موجب ایجاد اشتغال مولد، جذب سرمایه گذاری، تحرک اقتصادی و....در یک دهه گذشته شد، اما متاسفانه شهرستان سقز با وجود پتانسیل های متعدد و بسترسازی های لازم از این فرصت و ظرفیت مهم اقتصادی محروم شد.
صدور مجوز و تملک زمین کارخانه
پیگیری های اولیه ساخت کارخانه سیمان سقز و تهیه طرح توجیهی آن، به حدود سال 1380 بر می گردد و با پیگیری های متعدد سرمایه گذاران، دست اندرکاران و مسئولان وقت شهرستان مجوز تاسیس آن در سال 1382 از سوی وزارت صنایع و معادن وقت صادر شد و تملک زمین موردنیاز در روستای احمدآباد سرا در سال 1383 به همراه معادن در 150 هکتار، با حمایت جدی فرماندار وقت شهرستان سقز صورت گرفت.
براساس طرح توجیهی و پیش بینی های اولیه قرار بود کارخانه سیمان سقز روزانه 3500 تن و سالانه یک میلیون و 200 هزار تن سیمان تولید و بصورت مستقیم حدود 300 تا 350 نفر اشتغال و صدها شغل غیرمستقیم در بخش های حمل و نقل، فروش، صادرات، ایجاد صنایع تبدیلی و...ایجاد کند.
فراز و فرودهای ساخت کارخانه
با عنایت به اهمیت اقتصادی- اجتماعی موضوع و با مذاکرات انجام شده با دستگاه های مرتبط استانی و کشوری، 4 معدن آهک، سیمان و شن و ماسه نیز بنام این کارخانه ثبت شد و احداث این کارخانه جزو 20 طرح توجیهی وزارت صنایع در کل ایران قرار گرفت که فرصت ذی قیمتی برای شروع بکار و جذب اعتبارات ارزی و ریالی بود، اما متاسفانه این فرصت بدلیل کمبود سرمایه اولیه اعضا و برخی اختلافات و تغییر دولت و روی کارآمدن یکی از فرمانداران ضعیف و ناآشنا با مسائل شهرستان و... از دست رفت.
پس از وقفه ای 3 ساله، مجدداً در سال 1386 ارائه تسهیلات ارزی و ریالی برای احداث این طرح در هیات دولت تصویب شد. براي ساخت اين كارخانه 22 ميليون يورو و 500 ميليارد ريال اعتبار از سوي دولت اختصاص يافت و تأمين آورده شخصي سرمایه گذاران به ميزان 60 ميليارد ريال تعیین شد که این مساله تحقق نیافت.
کلنگ زنی تبلیغاتی کارخانه سیمان سقز در آستانه انتخابات سال 90
در سفر محمدرضا رحیمی معاون اول رئیس جمهور به استان کردستان 2 طرح در سقز یعنی: کارخانه سیمان سقز و شرکت بهینه صنعت آژند فعال در خصوص تولید بتن گازی در شهرستان سقز کلنگ زنی شد
کلنگ زنی هایی که هیچ وقت وارد عرصه عملیاتی نشد و صرفاً در راستای تبلیغات انتخاباتی برای یکی از کاندیداهای ناکام بود که نتوانست حدود 4 هزار رای هم بدست آورد.
گام ناکام شهرداری سقز برای شراکت در ساخت کارخانه سیمان
احداث این طرح در رکود بود تا اینکه مجدداً در سال 1391، پیگیری هایی از سوی مسئولان شهرستان صورت گرفت و جلساتی با حضور سرمایه گذاران انجام و برای حل مشکل، شهرداری سقز را وارد این عرصه پیچیده نمودند.
براین اساس 51 سهام بنام شهرداری، کمتر از 4 درصد بنام شرکت تعاونی توسعه و بقیه آن بنام 2 شرکت سرمایه گذاری بزرگ در سنندج (م) و سقز (ر) بود.
شهردار وقت سقز در سال 91 از احداث کارخانه سیمان سقز پس از سال ها رکود خبر داده بود و گفته است: شهرداري سقز به عنوان يكي از اعضاي اصلي اين كارخانه، 51 درصد سهام آن را خريداري و در هفته دولت كار ساخت این کارخانه را با تمام توان آغاز خواهيم كرد.
وی گفته بود: بانك عامل 240 ميليارد تومان تسهيلات در اختيار سهامداران براي احداث كارخانه سيمان در اختيار مي گذارد و خود سهامداران هم 40 ميليارد تومان آورده شخصی برای احداث این کارخانه خواهند آورد. با اتمام کارخانه سیمان سقز ضمن درآمدزایی بسیار بالابرای شهرداری و ایجاد اشتغال برای صدها نفر، توسعه پایداری هم برای این شهرستان ایجاد خواهد کرد.
در همان زمان بسیاری از صاحبنظران اقتصادی نسبت به ورود نهادهای عمومی و امکان توانایی سرمایه گذاری آنان در اینگونه طرح ها، اظهار تردید نمودند، علیرغم تصویب شورای شهر و تایید فرمانداری، شهرداری سقز هم از ورود به این عرصه و شروع کار ناکام ماند.
اختلاف میان سرمایه گذاران عامل اصلی ناکامی کارخانه سیمان سقز
اختلافات میان 2 سرمایه گذار اصلی (یک شرکت سنندجی و یک شرکت سقزی) و طرح مسائلی جانبی عملاً طرح را ناکام گذاشته و ساز و کارهای پیگیری را مختل نموده و تلاش های مکرر در استان و تهران برای حل مشکل به جایی نرسیده است، زیرا هر نوع اقدام و گشایشی نیازمند حل اختلافات این سرمایه گذاران می باشد که هیچ کدام تاکنون قدمی جدی در این راستا برنداشته اند و حال که در سال 1396 نیز قرار داریم غیر از تابلوی پوسیده، خبری از ساخت کارخانه سیمان سقز نیست. اینچنین است در شهرهایی مثل بوکان و بناب بعد از سقز چند کارخانه سیمان و بالاتر از آن در یک دهه گذشته ساخته می شود ولی ظرفیت اقتصادی سقز قربانی برخی مسائل جانبی می شود.
فرجام نامعلوم و خواست جوانان برای همت سرمایه گذاران
علیرغم اینکه عده ای معتقدند با توجه به شرایط فعلی و اینکه برخی فرصت های بازار اقلیم کردستان و عراق از دست رفته و طرح توجیهی و صنعتی تهیه شده در سال 82 به لحاظ علمی و صنعتی چندان قابل توجیه هم نباشد، از اهمیت ساخت کارخانه سیمان کاسته شده، اما عده ای نیز معتقدند در صورت همت سرمایه گذاران مشکلات فرارو در وقت کوتاهی حل می شود و با توجه به طرح های مختلف در منطقه همچون: طرح توسعه ناحیه شمالی استان کردستان، نیاز طولانی مدت اقلیم کردستان به سیمان، ایجاد منطقه آزاد تجاری کردستان، توسعه ساختمان سازی در شهرهای همچون سقز و بانه، نیاز بازار به اقلام متنوع سیمانی و... ساخت کارخانه سیمان سقز همچنان ظرفیتی عظیم اقتصادی و سودآور است و جوانان منطقه همچنان درخواست حل مشکلات و همت سرمایه گذاران برای ساخت آن را دارند.
گزارش: فردین مصطفایی